Ак калпак күнү – to święto narodowego męskiego nakrycia głowy Kirgizów.
Ak kalpak znajduje się na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO.
Nieoficjalnie Dzień Ak Kalpak obchodzony jest od 2011 roku. Inicjatorem ustanowienia tego święta był znany w kraju reżyser Rysbek Żabirow ( Рысбек Жабиров). Według niego Ak kalpak, jako jeden z symboli narodowych, nie powinien zostać zapomniany przez następne pokolenia. Jako najbardziej odpowiedni czas do świętowania został wybrany 5 marca – jeden z pierwszych wiosennych dni, kiedy kwitną przebiśniegi i nadchodzi wiosna. Z roku na rok nowe święto zdobywało coraz większą popularność w kraju, a w 2016 roku uzyskało status oficjalny.
Ak kalpak od dawna uważany jest za tradycyjne męskie nakrycie głowy Kirgizów, dziedzictwo ich przodków i przedstawia głęboką narodową filozofię. Jego kształt i wzory nie zmieniały się przez lata i były przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Ak kalpak to symbol gór i czystości. Przyjazny dla środowiska i wygodny, ak kalpak przypomina ośnieżony szczyt z czterema bokami reprezentującymi cztery żywioły: powietrze, wodę, ogień i ziemię. Cztery linie obramowania symbolizują życie, frędzle u góry symbolizują potomstwo i pamięć przodków, a wzór symbolizuje drzewo genealogiczne.
Dlatego stosunek do Ak kalpak jest wyjątkowy – należy go utrzymywać w czystości, nie można go rzucać.Trzeba go zdejmować dwiema rękami i kłaść w specjalnym miejscu lub obok siebie. Nie wolno go sprzedać, można go jedynie odziedziczyć. Wierzono, że wraz ze zagubieniem lub utratą czapki człowiek traci godność, inteligencję i pobożność.
W kulturze kirgiskiej Ak kalpak był chyba najbardziej demokratycznym nakryciem głowy. Nosili go wszyscy mężczyźni bez wyjątku – od chana po biednych, od młodych mężczyzn po starszych. Różniły się jedynie kształtem i kolorem, co świadczyło o statusie społeczno-rodzinnym, sytuacji materialnej i wieku właściciela.
Chociaż kirgiskie ak-kalpaki są zróżnicowane w kroju, szyte są głównie z czterech klinów, rozszerzających się w dół. Po bokach kliny nie zawsze są zszyte, co pozwala podnieść lub opuścić rondo. Wzory wyszywane są tradycyjnie jedwabnymi nićmi, brzegi najczęściej obszyte czarnym aksamitem, górę zdobi zwisający z przodu frędzel.
W Kokszetau w Domu Przyjaźni z okazji tego święta odbyła się piękna uroczystość. Zostałam na nią niespodziewanie zaproszona :).
Były występy Kirgizów oraz muzyczne prezenty od stowarzyszeń innych narodowości.
Był też czas przeznaczony na degustację pysznych kirgijskich potraw i spróbowanie napojów.
Dziękuję za możliwość uczestniczenia w tym święcie <3